BURZLIWY ROZWÓJ
Wywołały one burzliwy rozwój wiedzy o drobnoustrojach chorobotwórczych oraz rozwój środków skutecznie zwalczających te drobnoustroje, w następstwie czego uratowano życie nieprzeliczonym rzeszom ludzkim. Wydawało się to wystarczającym dowodem słuszności teorii. Medycyna skoncentrowała się na przyczynach chorób, które można zobaczyć pod mikroskopem, i przez wiele lat nie dostrzegała niczego innego. Teoria bakteryjna miała więc znaczenie szersze, przesądzała o charakterze całej medycyny. Bakterie stały się symbolem nowej, naukowej medycyny, uzbrojonej w „szkiełko i oko”.Byli jednak lekarze, którzy nie zgadzali się z tą orientacją. Mniej więcej na przełomie wieku XIX i XX William Osler zauważył, że ludzie stają się podatni na zachorowanie pod wpływem silnych napięć nerwowych, ciężkich zmartwień, siedzącego trybu życia.